| Summary: | "Collection: Vuile Mong en zijn Vieze Gasten; Biografie: In oktober 1970 ging Buurthuis Kontakt open in de Sleepstraat te Gent, een initiatief van een aantal mensen uit de anarchistische studentenbeweging, onder wie Mong Rosseel. Het opzet was een contactcentrum waar arbeiders en studenten elkaar konden ontmoeten. Om de eerste verjaardag van het buurthuis te vieren, was er op 15 oktober 1971 een gelegenheidsoptreden van The Bubbel Knubbel Coorporation of Sound Whaw ende Woepi Inc. Vuile Mong en zijn Vieze Gasten Audio-Visueel Cirkus, bestaande uit Mong Rosseel, Fabien Van Audooren, Jan Vandaele en Armand De Pauw. Onder impuls van Walter De Buck volgden nog een aantal voorstellingen, onder andere op de Gentse Feesten. De originele mengeling van humor en politiek maakten Vuile Mong en de Vieze Gasten tot een begrip. Een jaar later was het buurthuis verdwenen en verhuisde de groep (aangevuld met Guido Schiffer, Jan Engels - bijgenaamd Jan Krol - en Magda Demeester) naar Waarschoot, waar ze in contact kwamen met het Centrum voor Info en Aktie (CIA). Tussen 1972 en 1975 trokken ze van de ene manifestatie naar de andere. Zo speelden ze 85 voorstellingen in 1973, het jaar erop waren het er 127, waaronder een openluchttournee door Oost- en West-Vlaanderen, en brachten ze hun eerste single uit, ’t Apekot. Die werd een onverwacht succes. In 1975 verhuisde de groep naar een boerderij in Zomergem. De stallen werden omgebouwd tot repetitieruimte en een kantoor en werkruimte voor het CIA.
In overleg met Elcker-ik en de Internationale Nieuwe Scène werd de vzw Werkgroep voor vormingstheater opgericht en werden er subsidies aangevraagd bij minister van Nederlandse Cultuur en Vlaamse Zaken, Rika De Backer. De erkenning kwam een jaar later en in 1977 voerden ze Adhemar, het Vlaamse wonderkind op, hun eerste gesubsidieerde theatervoorstelling onder regie van Wim Meuwissen. De première ervan vond plaats in het Gentse casino.
Vanaf 1977 speelden de Vieze Gasten een volledig nieuw programma. Ze gingen op zoek naar een ‘neutrale’ plaats om op te treden. Zo kwamen ze bij Raphaëllo van het eenmanscircus STAR terecht, waarmee ze een jaar zouden samenwerken. In 1978 gaan ze voor het eerst op tournee met de circustent en na de samenwerking beslissen ze die aan te kopen. De komende jaren speelde de groep jaarlijks twee producties, één voor volwassenen en één voor kinderen, rond een tijdsgebonden thema (de crisis, discriminatie …). De tentoptredens waren vooral in organisatie van de Centrale voor Socialistisch Cultuurbeleid en de Culturele Centrale van het ABVV. Daarnaast waren er ook optredens in buurthuizen, wereldwinkels en jeugdclubs. In de jaren 1980 nam het gezelschap deel aan marsen tegen de werkeloosheid en aan grote vredesmanifestaties. Naar aanleiding van het tienjarig bestaan verscheen een elpee en een publicatie.
In 1987 sloeg het gezelschap een andere koers in: met Schemerstad van Suzanne van Lohuizen, werd voor het eerst aan een beroepsschrijver gevraagd een stuk te schrijven voor de Vieze Gasten. Later volgden onder meer Luc Wyns, Peter Van Straaten en Pjeero Robjee. Het resultaat was zowel voor de groep, het publiek en de pers boeiend en verfrissend.
De groep bestond uit een vaste kern, maar trok per productie nog extra acteurs aan. Het opzetten en afbreken van de tent viel echter steeds zwaarder en in het najaar van 1990 werd beslist de tent te verkopen. Het gezelschap kreeg een onderkomen in het Trefpunt, aan Sint-Jacobs in Gent. Daarmee werd een periode van twaalf jaar rondtrekken afgesloten en verruilden de Vieze Gasten de tent voor kleine zalen.
Met de verkiezingen van 24 november 1991 (Zwarte Zondag) kwam er weer een hoogtepunt voor de groep, die doorbrak bij het grote publiek met Over de schreef, een cabaretprogramma tegen racisme en nationalisme. Ze speelde meer dan 150 voorstellingen in volkshuizen, parochiezalen, jeugdhuizen, scholen en voor wereldwinkels en katholieke organisaties.
Via het Podiumkunstendecreet van 1993 werd de groep erkend en gesubsidieerd voor vier speelseizoenen. Het decreet vereiste wel artistiek leiderschap. Dat werd toevertrouwd aan Lisette Mertens. De volgende vier jaar brachten heel wat veranderingen: de groep nam haar intrek in de Reinaertstraat, in de Gentse wijk Brugse Poort, en Mertens werd vervangen door Vincent Van den Elshout. Die veranderde ook meteen enkele namen: de oude garde bleef de Vieze Gasten, de jonge garde werd De Storm; het eerste centrum in de Brugse Poort kreeg de naam Buurtstation West.
In 1999 ontving het gezelschap de Prijs van het Anti-Fascistisch Front en die van de Liga voor Mensenrechten. Een jaar later kreeg het de Louis Paul Boonprijs.De vreugde was echter van korte duur, een negatief advies van de theatercommissie gooide roet in het eten: de groep verloor haar theatersubsidies. Er volgde een protestcampagne met honderden brieven en mails. Het reglement op sociaal-artistieke projecten bracht uiteindelijk redding. Het feest van 30 jaar Vieze Gasten was de start van de sociaal-artistieke werking. De samenwerking met Van den Elshout en de werking van De Storm werden stopgezet. De naam Buurstation West werd vervangen door Bij’ De Vieze Gasten. Ze gingen kleinschalig en zelfbedruipend verder met kleine producties in samenwerking met grote organisaties (11.11.11, Milieuzorg op School, Welzijnszorg). Voorstellingen zoals Globaal genomen bleven jaren op de agenda staan en werden gespeeld voor scholen, 11.11.11-comités en afdelingen van Broederlijk Delen. In 2004 kreeg Bij’ De Vieze Gasten de provinciale prijs voor volksontwikkeling en vijf jaar later de Kastaarprijs van de Brugse Poort. Gedurende het hele jaar 2011 was het feest, want Bij’ De Vieze Gasten was 10 jaar oud, De Vieze Gasten werden er 40 en Mong was 65.
Het archief van Vuile Mong en de Vieze Gasten is een samensmelting van twee archiefvormers, namelijk Mong Rosseel en Fabien Audooren. Naar aanleiding van een tentoonstelling over 40 jaar Vuile Mong, klasseerde Mong Rosseel zijn archief chronologisch en documenteerde hij het met een overzicht van het gezelschap. Het archief van Fabien Audooren, die instond voor de muzikale omlijsting, bevatte veel originele scripts met liedteksten en partituren. Daarnaast bevatte het ook een administratief luik, waaronder bijvoorbeeld briefwisseling met SABAM. Beide archieven werden samengevoegd. Level of description: File; Series: 377.05: Engagement, festivals, feesten en prijzen"
|
|---|
