| Summary: | Bemerkungen: [] = Absatzmarken im Volltext des Originals; Flugblatt aus dem Südosten der sehr katholischen Provinz Limburg;
SOCIALISTISCH COMMENTAAR [] Uitgave der PARTIJ VAN DE ARBEID, Afdeling SPEKHOLZERHEIDE [] Adres Redactie: TULPENSTRAAT 32 [] mei 1956 Nummer 3 [] Het Rommelt Verder [] Wij hebben wel eens iemand horen zeggen: als Romme met zijn vingers ergens aankomt, worden er brokken gemaakt. [] Degene die dit zei, moet wel hebben gedacht aan: [] het kwartje van Romme, waarmee men mensen die nauwelijks te eten hadden, al vóór de oorlog in de crisistijd niet aan eten maar aan "bezit" wilde helpen! [] het ontwerp-van-wet van Romme, dat de arbeid van de gehuwde vrouw zo maar zonder meer en domweg wilde verbieden! [] de proeve voor een nieuwe grondwet van Romme, waarbij de rechtstreekse verkiezingen voor de vertegenwoordigende lichamen grotendeels om zeep werden gebracht, zodat de volksinvloed voor een belangrijk deel zou worden uitgeschakeld! [] het gevaarlijke avontuur van de vrijere loonvorming, waarin wij, vooral door het drijven van Romme zijn terecht gekomen... [] het uitbreken van de cabinetserisis van verleden jaar, waarbij Romme alle mogelijke valse berekeningen maakte... [] de merkwaardige partijkeuze door Romme (voor de radio nog wel!) vóór de burge meester van Den Haag, voordat een rechterlijke uitspraak werd verkregen in zake de zware verdenkingen die tegen deze burgemeester zijn gerezen over zijn houding gedurende de bezettingstijd... [] het pleidooi van Romme voor de K.V.P.- jongeren, waarin hij bezitsvorming hier belangrijker vond dan steun aan de honderden miljoenen hongerige medemensen, die sterven en wegkwijnen in de onderontwikkelde gebieden! [] Het romme-lt inderdaad dus wel aan de lopende band in de carrière van professor Romme. Misschien is het daarom ook wel waar, wat men van K.V.P. zijde beweert: dat het in de komende verkiezingsstrijd helemaal niet gaat tussen Drees en Romme. Want eigenlijk is Romme geen partij voor een man van het kaliber-Drees, Hij ligt al meteen bij het startsignaal een straatlengte bij hem achter, zoals men dat in sporttermen uitdrukt. [] De heer Romme heeft er trouwens behoefte aan gehad, dat meteen bij dat startsignaal zelf duidelijk te demonstreren. U heeft toch ook gehoord wat hij bij die gelegenheid heeft gezegd? Dat was beslist de moeite waard, want het romme-lde toen alweer aardig verder. Daar zullen wij hier beneden wat meer over vertellen. [] Advies van Romme : stemt Drees! [] Neen, zo heeft de lijstaanvoerder van de K.V.P. het natuurlijk niet gezegd. Stel je voor! [] Maar toch... [] Ziehier wat de heer Romme wél heeft gezegd: de enige doorbraak is die der christelijke beginselen. Dat was het hoofdthema van de redevoering, waarmee Romme onlangs in Utrecht zijn verkiezingscampagne begon. [] Welnu, nu willen wij de heer Romme eens vol. komen gelijk geven. Wij willen ons met hem op dat standpunt stellen. Maar dan willen wij wél met U er nog wat verder op dóórdenken. [] Als katholiek moet men in de politiek handelen in overeenstemming met de christelijke beginselen, in overeenstemming dus met de normen van de christelijke zedenleer en de Openbaring. Maar... en dat is punt 1: voor het voeren van een dergelijke politiek is het niet nodig, dat men een eigen katholieke partij heeft Kijk naar Amerika, naar Australië, Engeland en naar zo vele andere landen. Daar hebben nooit katholieke partijen bestaan. Daar zijn de katholieken aangesloten bij liberalen, conservatieven en socialisten. Dat houdt in, dat zij daar dus als liberaal, conservatief of socialist moeten kunnen handelen in overeenstemming met de beginselen van het christendom. Was dat niet het geval, dan zouden zij zich moeten verenigen in een eigen partij. Maar daar hebben die katholieken nooit enige behoefte aan gehad. [] Dat wil dus zeggen... en dat is punt 2: dat niet alleen de katholieken daar handelen in overeenstemming met de eisen van hun diepere beginselen. Maar dat ook de partijen waarvan zij lid zijn, aan die beginselen alle recht doen wedervaren, er dus niet in strijd mee komen. [] Dáár is dus in het politieke leven met een partijstelsel van niet-confessionele partijen tot een feit geworden, wat door de heer Romme hier wordt verlangd: een doorbraak van de christelijke beginselen. [] Maar nu hier... en dat is punt 3: in de vorige eeuw konden de christenen hier hun idealen niet via de liberale of socialistische groeperingen tot gelding brengen, zodat zij noodgedwongen moesten overgaan tot oprichting van eigen partijen. [] Het kon niet anders. Men moest die situatie aanvaarden als een noodzakelijk kwaad. [] Intussen is de situatie wel wat veranderd... en dat is punt 4: na de oorlog is de P.v.d A. gestart als een geheel nieuwe partij, waarvan ook katholieken en protestanten deel uitmaken. Die nieuwe partij heeft nu 10 jaren lang een politiek gevoerd, die op geen enkel punt met de normen van de christelijke zedenleer en de Openbaring in strijd is geweest. Let wel: niet alleen de christenen handelen zo, maar de hele partij! [] En daarmee kan dus óók voor de Nederlandse verhoudingen worden gesteld, dat ook hier in het politieke leven de doorbraak van de christelijke beginselen op gang is gekomen. [] Dat is volgens de heer Romme bovendien de enig mogelijke doorbraak. [] Welnu, dan heeft de heer Romme de verkiezingsactie goed ingezet... voor Drees! Want dan hoort U hem, neen niet hardop zeggen, maar wel heel hardop denken: stemt Drees! [] Ach ja, wat wil je ook, als je al bij de start zo'n straatlengte achter ligt... [] Romme-lpot in het Hanekot [] Dat betekent bij Vondel zoveel als: ruzie in de tent. Maar dat gezegde schijnt in de K.V.P. weer volop aktueel te zijn geworden. Want het bestuur van de K.V.P. heeft blijk gegeven, dat het over de P.v.d. A. anders denkt dan Romme. [] Dat heeft dat bestuur trouwens al een hele tijd geleden laten merken. Herinnert U zich dat nog? 0-56? Dan herinnert U zich ook nog, dat dat bestuur zich toen lelijk in de kaart heeft laten kijken. De poging om de mensen te bedriegen en vals voor te lichten was wel zo grof, dat men het zelfs in eigen kring te gortig vond. Er werd op verschillende plaatsen in de partij heftig geprotesteerd. Velen weigerden het vod te verspreiden. Maar weet U óók nog, dat ook het K.V.P, bestuur zelf desondanks iets hardnekkig geweigerd heeft... n.l. te bekennen, dat men ernaast was geweest en de tegenstander onrecht deed. [] Dat tekent de mentaliteit van het K.V.P.-bestuur. Dat maakt zich om de doorbraak van de christelijke beginselen kennelijk niet zo druk... Dat is ook na weer aan het daglicht getreden. Het K.V.P.-bestuur is immers opnieuw tegen de P.v.d.A. van leer getrokken. En het is opnieuw gegaan in de stijl van 0-56. Maar laat ons eerst kort zeggen, wat daaraan is voorafgegaan. [] Toen door de onthullingen in Rusland, uit de mond van de leiders zelf, het naakte wezen bloot kwam van het zedeloze terreursysteem dat communisme heet, heeft het bestuur van de P.v.d.A. een oproep gericht tot de communistische kiezers. In deze geest: De ogen zullen U nu toch wel open zijn gegaan; gij zult nu toch wel beseffen. dat uw keuze een vreselijke vergissing is geweest. Uw bedoeling is het altijd geweest door uw stem tot uitdrukking te brengen, dat gij een politiek wenste in progressieye richting. Maar wat hebt ge in werkelijkheid bereikt? Door uw stem niet aan. de P.v.d.A. te geven, hebt ge de kans op progressieve politiek juist verkleind en daardoor het conservatisme de wind in de zeilen gegeven. Dat zou opnieuw gebeuren, als ge weer uw stem aan de P.v.d.A. zoudt onthouden en daardoor Romme aan de overwinning zoudt helpen. Weest daarom nu één met de andere vooruitstrevende krachten en stemt nu op de P.v.d.A. Aldus de gedachtengang in de oproep van de P.v.d.A. tot de communistische kiezers. [] En kijk nu eens, wat het K.V.P.-bestuur daar van maakt. Volgens dat bestuur heeft die oproep zich niet gericht tot de communistische kiezers en heeft die oproep niet die kiezers aangespoord op de P.v.d.A. te stemmen. Want daar zou natuurlijk geen zinnig mens iets tegen kunnen zeggen. En daar is 't het K.V.P.-bestuur kennelijk niet om begonnen. Volgens dat bestuur heeft de P.v..d.A. zich tot de communisten gericht en de communisten gevraagd om samen een eenheid te vormen tegen Romme. Waarmee dat bestuur het dus doet voorkomen, alsof de P.vd.A. het met de C.P.N. op een akkoordje zou willen gooien! [] Wij hoeven hier wel niet meer te zeggen, welk een lasterlijke voorstelling van zaken dit is. Wel is het de moeite waard zich af te vragen, wat er toch de oorzaak van kan zijn, dat een partij zich ertoe laat verleiden op een dergelijke manier te trachten de feiten te verdraaien en de kiezers zand in de ogen te strooien. Dat antwoord lijkt ons niet zo moeilijk. Leest U nog maar even verder. [] Wie op Romme stemt" stemt op Welter [] Schot in de Roos [] Heel de agitatie van de K.V.P. over de oproep van de P.v.d.A. tot de communistische kiezers is niets anders dan een afleidingsmanoeuvre. De verdraaiing van de bedoelingen van de P.v.d.A. had geen ander doel dan de aandacht af te leiden van de eigenlijke kern van die oproep. En die kern bestond hierin,. dat de oproep constateerde, dat een overwinning van de K.V.P. een overwinning is van de conservatieve invloed in de politiek. [] Daar draaien de verkiezingen in hoofdzaak om. Dat is wel de belangrijkste inzet van de strijd om de doorbraak. Met deze constatering plaatste de P.v.d.A. een schot midden in de roos. Dat wil zeggen: midden in de zwakke plek van de K.V.P. Want het kan niet anders: na de fusie met Welter schuift de K.V.P. onherroepelijk nog verder naar de conservatieve hoek. [] Dat is niet zo maar een loze bewering van ons. Neen, de conservatieve elementen zelf steken niet onder stoelen of banken, met welke bedoelingen zij toetreden tot de confessionele partijen. Zie hier wat zij in december in hun weekblad "Burgerrecht" schreven over de plannen om een nieuwe katholieke conservatieve partij op te richten in de plaats van de opgeheven partij van Welter: [] "Het is in het geheel niet uitgesloten te achten, dat zulk een partij onder de huidige omstandigheden enige zetels in het parlement zou kunnen veroveren. Maar zou zulk een verovering opwegen tegen het feit, dat door een dergelijke gang van zaken de oppositionele elementen uit de bestaande, niet-socialistische partijen zouden worden weggezogen? Wij geloven het niet. Als er in ons land sinds enige tijd een enigszins andere wind waait, dan is dit voor een groot deel te danken aan het feit, dat in die partijen allerlei werkingen zijn ontstaan waarmee tot op zekere hoogte een halt is toegeroepen aan de overgave aan allerlei half-socialistische tendenzen. Wij hebben altijd het standpunt ingenomen, dat opposanten lid moeten blijven van de partij, waartoe zij behoren. Dan moet men immers met hen rekening houden. Dit standpunt huldigen wij nog. Wij zullen het niet loslaten, want het heeft zijn deugdelijkheid bewezen". Daar is waarachtig geen woord frans bij, zouden wij zo zeggen. Duidelijker kan men nauwelijks zeggen, wat Welter eigenlijk van plan is in de K.V.P. te gaan doen. Of het zou moeten zijn in die ene zin, waarin Welter zelf - vlak voor zijn overgang naar de K.V.P.! onder woorden bracht wat hij van de politieke eenheid der katholieken verwacht. Dat was toen hij in de Kamer uitriep: De K.V.P. zal conservatief zijn, of zij zal niet zijn als eenheidspartij. Waaruit volgt, dat Welter met geen andere bedoelingen de K.V.P. is binnen gestapt dan om er de taktiek van Burgerrecht toe te passen. [] En of Burgerrecht ook gelijk had met te constateren, dat dit een deugdelijke taktiek is! Want met de opname van Welter zwoer de K.V.P. meteen haar vooruitstrevend karakter af! [] Het is duidelijk dat die conservatieve invloed nog zal worden versterkt, als Romme het wint van Drees. Vandaar dat de oproep van de P.v.d.A.zich over de hoofden van de misleide communistische kiezers richtte tot alle vooruitstrevende elementen in Nederland, ook in de katholieke wereld. Zij moeten beseffen wat er in deze stembusstrijd op het spel staat. Alleen een sterk vooruitstrevend bolwerk kan een verder terugglijden naar de vooroorlogse verhoudingen voorkomen. Alleen een overwinning van Drees en de P.v.d.A. is een duidelijke garantie voor het voortzetten der na-oorlogse politiek. [] Het parool moet daarom zijn: alle vooruitstrevende Nederlanders werken met Drees samen voor twee! Dus ook voor lijst TWEE! [] Moraal van een Bromfietsverhaal [] Op een der vergaderingen van de P. v.d. A. kwam onlangs een belangstellend buitenstaander met de spreker in debat. Hij vond dat het toch wel wat de spuigaten uitliept met die arbeiders tegenwoordig. Dat rijdt maar op bromfietsen, alsof het niets kost! Daar mocht die meneer zich wel over opwinden.... Hij bleek nl. zelf in een auto te rijden! Maar dat was natuurlijk heel gewoon, want hij was ook géén arbeider... [] Dat was weer eens zo'n typisch staaltje van die conservatieve mentaliteit, die ook in de Katholieke wereld leeft in de kringen van Welter en Duynstee, en die vindt dat 't nu mooi genoeg is met die arbeiders. Die worden nu toch wat al te veel in de watten gelegd.... Hun hele verantwoordelijk~ heidsgevoel moet zo wel verloren gaan... [] Intussen spreekt het natuurhjk vanzelf, dat het ook déze heren volkomen vrij staat zich in diezelfde watten te laten leggen en arbeider te worden! Maar het is heel typisch, dat de heren dáár niets voor voelen en het maar liever op de auto houden... Of, typisch? [] Ja, als een arbeider nu ziek wordt, krijgt hij ziekengeld. Vroeger kreeg hij niets. [] Als een arbeider een ongeval krijgt in dienst van zijn werkgever, krijgt hij nu een ongevalsuitkering. Vroeger kreeg hij niets. [] Als hij en zijn gezin medische hulp nodig heeft, kan hij die nu inroepen. Daarvoor betaalt hij. Vroeger was hij misschien in een "ziekenbus". Anders was hij aangewezen op de armendokter. [] Als een arbeider buiten zijn schuld zonder werk [] Uw keuze: Terug met Romme of Vooruit met Drees [] raakt, krijgt hij nu 21 weken uitkering van de wachtgeld- en werkloosheidsverzekering. Vroeger kreeg hij niets, of een uitkering van zijn bond. [] Als een arbeider oud is en niet meer werken kan, krijgt hij een uitkering van "Drees" en straks van Suurhoff. Vroeger kreeg hij niets. [] En zowaar, een arbeider krijgt tegenwoordig ook vakantie! Vaak wel 14 dagen en nog 3 snipperdagen bovendien! [] Maar je behoeft bepaald geen arbeider te zijn, om te beseffen dat de massa van ons volk daar~ mee nog geen hemel op aarde heeft. Integendeel. Daarmee is nog pas een begin gemaakt met de daad van eenvoudige rechtvaardigheid, die wij als gemeenschap aan de arbeidende klasse verschuldigd zijn voor al het leed en de ellende, waarin zij in het verleden gedompeld werd. Nog pas een begin. Want aan het geestelijke en kulturele leven van ons volk en van de mensheid in haar geheel neemt de arbeider nog nauwelijks deel. Voor de ontplooiing van zijn persoonlijkheid heeft de arbeider geduldig moeten wachten op zijn materiële lotsverbetering. [] Maar voor die ontplooiing is 't bezit van radio, televisie, bromfiets en talrijke andere gebruiks. goederen voor de arbeider even noodzakelijk en vanzelfsprekend als voor ieder ander mens. Voor die ontplooiing is het ook noodzakelijk en vanzelf,. sprekend, dat materiële belemmeringen als schoolgeld e.d. worden weggenomen. En voor die ontplooiing moet de stoffelijke positie van de arbeider vanzelfsprekend ook nog verder en blijvend worden verbeterd. [] Voor de afschaffing van het schoolgeld kon echter geen meerderheid in de Kamer worden ge. vonden.... En met de bromfiets is het al boos en bar.... Wat minder watten en. wat meer verantwoordelijkheidsgevoel: dat is veler leus! De leus van alles wat conservatief denkt en voelt. [] En zij zullen het niet bij leuzen laten, als zij de kans krijgen. Dat is duidelijk genoeg gebleken bij wat zich rond de jongste loononderhandelingen heeft afgespeeld! Toen is gebleken, dat het wel van enige betekenis is dat een Drees de regering leidt en dat een Suurhoff op Sociale Zaken zit! [] Gij kunt hen daar houden door de P. v.d. A. te versterken. Gij kunt de voortzetting van hun be~ leid afdwingen door de P. v.d. A. aan de overwinning te helpen. Maar gij kunt ook de positie van het werkende volk in groot gevaar brengen door het conservatisme naar voren te duwen. En dat doet ge niet alleen door op de liberalen te stemmen, maar ook door te stemmen op de confessionele partijen, waarin dat conservatisme zich heeft verschanst. Ook in de K.V.P. Want wie Romme stemt, stemt nu immers óók op Welter! [] En over Welter heeft de K.V.P. U altijd volledig ingelicht.... [] Hoeveel arbeiders op de lijst ? [] Dat is een vraag, die in een partij als de K.V.P. altijd een grote rol speelt. Dat tekent haar. Want de behartiging van het arbeidersbelang wordt er kennelijk pas veilig geacht, wanneer de arbeiders er zelf met een behoorlijk aantal voor op de bres kunnen staan. Begrijpelijk. In diezelfde groepering zit immers ook de heer Welter met zijn aanhang. En zijn opvattingen komen met die van het arbeiderselement nu niet bepaald overeen.... [] In een fractie als die van de K.V.P. zal het dus altijd touwtrekken zijn om de richting van de politiek. [] Dat is in de P. v.d. A. anders, omdat de P.v.d.A. niet 'n vereniging is van 'n aantal elkaar beconcurrerende belangengroepen. Zij is daarentegen een groepering van mensen, die allen dezelfde politieke opvattingen hebben en die in grote lijnen gelijk denken over de wijze, waarop deze inzichten praktisch moeten verwezenlijkt worden. Of dat verwezenlijken door arbeiders geschiedt of door anderen, is in deze omstandigheden een bijkomstige zaak. Het komt er in de eerste plaats op aan, dat het gebeurt door de mensen die er het meest geschikt voor zijn. [] Onder die mensen bevinden zich een groot aantal katholieken en protestanten, arbeiders maar ook intellectuelen. En het zijn vooral de laatsten, die sinds enige tijd het mikpunt zijn van de katholieke pers. Dat zijn maar "burgerlijke" elementen, zo heet het in die kritiek. Waar gaat het toch naar toe in die P. v. d. A?! [] Dat zullen wij U kort en bondig zeggen: naar de doorbraak van de godsdienstige scheidingslijnen in het politieke leven, tot zuivering van de verhoudingen in ons volksleven. Over de politieke kanten hiervan hebben wij in dit nummer al het een en ander gezegd. Maar er zitten nog een aantal andere kanten aan deze problematiek en over één daarvan willen wij hier nog een korte opmerking maken. [] Vroeger betekende een keuze vóór het socialisme tegelijkertijd een keuze tegen de Kerk. Dat was een rampzalige situatie en het is te danken aan het nieuwe karakter van de P. v.d. A., dat deze vreselijke keuze gelukkig tot het verleden behoort. Dat moest de hele christelijke wereld tot grote vreugde stemmen. En dat zál die wereld ééns ook inderdaad met blijdschap vervullen. Eéns als aan de noodlottige vereenzelviging van de Kerk met de K.V.P. een einde zal zijn gekomen. Eéns, als men door schade en schande wijs geworden is en de werkelijkheid weer zal vermogen te zien. [] Gij kunt dat moment helpen versnellen. Als gij inziet, dat de ontwikkeling van de doorbraak inderdaad ook van grote geestelijke betekenis is, dan moet gij door een bewuste keuze die doorbraak helpen tot een feit te maken. Dan moet gij stemmen op 13 juni op de P.v.d. A. [] Drees vraagt opnieuw uw vertrouwen
|
|---|
