| Summary: | "Collection: Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen (BBL); Archiefgeschiedenis: Naar aanleiding van de viering van het dertigjarig bestaan van de BBL werd in 2001 een publicatie met een historisch overzicht van de milieubeweging gemaakt, waarbij de initiatiefnemers geconfronteerd werden met de bedenkelijke staat van het archief. Over het algemeen werd er onzorgvuldig omgesprongen met het ‘oud papier’ waarbij veel werd weggesmeten. Dit gebeurt wel meer bij verenigingen, maar zeker in het geval van de toekomstgerichte milieubeweging mag het niet verbazen dat er eerder weinig aandacht naar het verleden gaat. Het grote verloop van medewerkers, als gevolg van de werking met campagnes en projecten, vergrootte de heersende wanorde alleen maar, daar door het ontbreken van een degelijke archiveringsstrategie de medewerkers elk op hun eigen manier omsprongen met hun documenten en bij vertrek alles gewoon konden achterlaten. Er bleek ook heel wat archiefmateriaal verdwenen te zijn. Het archief was dan ook absoluut niet volledig, vooral van de beginperiode was er nog maar weinig terug te vinden. Er werd besloten actie te ondernemen om enerzijds het archief veilig te stellen en anderzijds de opgelopen schade zoveel mogelijk teniet te doen.Biografie: Op 25 september 1971 werd de nationale koepelorganisatie Bond Beter Leefmilieu/ Inter-Environnement (BBL/IE) opgericht te Brussel in aanwezigheid van vertegenwoordigers van 38 natuur- en milieuverenigingen. Op 9 december verschenen de statuten in het Belgisch Staatsblad en een week later, op 15 december, werd de Bond op een druk bijgewoonde persconferentie te Brussel voorgesteld. De Bond werd opgericht als een nationale organisatie met daarbinnen drie gewestelijke raden: Vlaanderen, Wallonië en Brussel/Bruxelles. In augustus 1974 sloot ook de Bral zich aan. De bond van vier federaties was hiermee een feit. De federaties konden zelf beslissen over hun juridische vorm, statuten en huishoudelijk reglement. Reeds van bij de oprichting werd dus de regionale autonomie van Vlaanderen, Wallonië en Brussel ingebouwd door het opzetten van gewestelijke federaties: Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen, Inter-Environnement Wallonie, Inter-Environnement Bruxelles en de Brusselse Raad voor het Leefmilieu. Dit is opmerkelijk gezien België nog niet gefederaliseerd was en het milieubeleid nog bijna volledig tot de nationale bevoegdheden behoorde. Wegens een gebrek aan financiële middelen werd het secretariaat wel nationaal opgevat. Geleidelijk aan groeiden de gewestelijke raden uit elkaar, wat gepaard ging met het steeds meer naar zich toetrekken van bevoegdheden en het verder uitbouwen van de gewestelijke secretariaten. De bevoegdheden van het nationaal secretariaat werden hierdoor meer en meer uitgehold. Deze groeiende federalisering leidde uiteindelijk, op 17 juni 1976, tot de oprichting van de afzonderlijke vzw Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen. Sindsdien zijn er in België vier onafhankelijke milieukoepels. Wel bleven de gewestelijke federaties zichzelf beschouwen als onderdeel van BBL België, waarvan ze trouwens materieel volledig afhankelijk waren. Voor BBL Vlaanderen veranderde er in de praktijk trouwens weinig, daar het nationaal secretariaat tegelijkertijd ook fungeerde als secretariaat van de Vlaamse koepel. De organisatiestructuur bleef dus nagenoeg onveranderd. De nationale overkoepeling BBL/IE stierf uiteindelijk eind 1979 een stille dood in een financiële put. Officieel werd de koepel pas in januari 1981 ontbonden door de Algemene Vergadering. Er bleef wel maandelijks overleg tussen de koepels bestaan, wat vergemakkelijkt werd doordat BBL Vlaanderen en IE Wallonie tot 1997 hetzelfde gebouw deelden in Brussel.
De interne organisatie van BBL Vlaanderen is gelijklopend aan die van BBL-nationaal. Op het hoogste niveau is er de Algemene Vergadering en de Raad van Beheer, tot eind 1984 respectievelijk Gewestelijke Raad en Gewestelijk Uitvoerend Comité geheten. Daarnaast staat het secretariaat in voor de dagelijkse werking.In het archief bevond zich ook materiaal van andere archiefvormers vreemd aan het bestand. Het betrof archief van de Federatie voor Milieubescherming van het Gewest Gent en van Léon Panneels. Dit werd uit het bestand verwijderd en als afzonderlijke archieven ontsloten. Daarnaast werden ook nog kopieën aangetroffen uit het archief van Herman Delaunois, welke werden vernietigd.Verwante archieven zijn deze van de gewezen voorzitter Herman Delaunois (bewaard op het secretariaat van de Koninklijke Vereniging voor Natuur- en Stedeschoon) en van de lidverenigingen ATB De Natuurvrienden (nog niet ontsloten), Centrum voor Natuur- en Milieueducatie (CVN) (nog niet ontsloten), Greenpeace Belgium vzw (nog niet ontsloten), Natuurpunt vzw (nog niet ontsloten), Plattelandsontwikkeling vzw (nog niet ontsloten) en ’t Uilekot vzw (nog niet ontsloten).In 2002 werd besloten het archief bij Amsab-ISG onder te brengen. Drie jaar later werd het verzamelde archief overgebracht, publicaties, tijdschriften en jaarverslagen van de BBL bleven bewaard in de eigen bibliotheek.Zie ook: 093 Archief van Franz TielemansZie ook: 274 Archief van Actiecomité Milieubescherming Merelbeke (AMM)Zie ook: 294 Archief van Friends of the Earth Vlaanderen en Brussel, voorheen Voor Moeder Aarde vzwZie ook: 295 Archief van Guido SteenkisteZie ook: 299 Archief van Guido Van SteenbergenZie ook: 303 Archief van Federatie voor Milieubescherming van het Gewest GentZie ook: 304 Archief van vzw Natuurreservaten, voorheen Vogelreservaten van België, Belgische Natuur- en Vogelreservaten (BNVR) en Nationaal Centrum voor Studie en Behoud van NatuurlandschappenZie ook: 349 Archief van Groenkomitee Drongen tot bescherming van het leefmilieuZie ook: 350 Archief van Actiegroep Bourgoyen-OssemeersenZie ook: 571 Archief van Actiecomité Red de VoorkempenZie ook: 601 Archief van Aktiegroep Leefmilieu Rupelstreek vzw Van de jaren 1970 en 1980 is, niet verwonderlijk, het minste archief bewaard. Het betreft een amalgaam over de meest diverse en uiteenlopende zaken. Opvallend voor de jaren 1970 is wel dat bij het weinig beschikbare archief de nadruk ligt op natuurbescherming en de controverse rond kernenergie. Precies de twee elementen die steeds opnieuw terugkomen in de historiografie over de BBL. Voor de jaren 1980 bevat het bestand een grote en diverse bron aan informatie, waarbij interessante zaken zoals bijvoorbeeld de poging tot gewestvorming rijk gedocumenteerd zijn. Over de werking van de BBL is vooral de periode 1990-2000 goed gedocumenteerd. Het afzonderlijke bestaan van enerzijds een volledige reeks van alle aangemaakte stukken en anderzijds archief over de meest uiteenlopende activiteiten van de BBL maakt een parallelle benadering van de werking doorheen de jaren 1990 mogelijk. De periode 2000-2003 komt ook nog fragmentarisch aan bod, hoewel het niet de bedoeling was dat archief van na 2000 overgedragen zou worden. Wat betreft de lidverenigingen en gevoerde acties treft men in het bestand een ongekend rijke bron aan informatie aan over een brede waaier van de meest diverse onderwerpen, waarnaast ook de internationale milieubeweging, en dan vooral contacten met Nederland, niet ontbreken. ‘Milieubeweging’ moet hierbij trouwens ruim geïnterpreteerd worden. Daarnaast komt ook de samenwerking met en werking van gelijkgezinde verenigingen in het maatschappelijk middenveld, op vooral Vlaams niveau, ruim aan bod. Verder is er ook veel informatie voorhanden over contacten met en werking binnen de meest diverse geledingen van de samenleving op zowat alle niveaus, waarbij vooral de relatie ten overstaan van industrie en politiek in het oog springt. Een speciale vermelding verdient zeker nog het Forum voor Ruimtelijke Ordening, een organisatie opgericht in de schoot van de BBL. Niet alleen is de werking zelf ruim gedocumenteerd, maar vooral de rijkdom aan informatie over het zo geroemde Vlaamse beleid wat betreft ruimtelijke (wan)orde is overstelpend. Level of description: Fonds; Series: Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen (BBL); FULL TEXT AVAILABLE AT AMSAB-ISH"
|
|---|
