| Summary: | "Collection: Centrale van Boek en Papiernijverheid-afdeling Gent; Biografie: De Centrale der Boek- en Papiernijverheid van België is een van de oudste syndicaten van ons land. Ze was een samensmelting van verschillende nationale syndicaten uit de grafische sector die ontstonden tijdens het presyndicalisme van de 19e eeuw: de Federatie van Belgische Boekdrukkers (gesticht in 1867), de Centrale Unie van Belgische Boekbinders (gesticht in 1898) en de Centrale Unie van de Bewerkers van de Lithografie (gesticht in 1907). Deze twee laatste centrales fusioneerden in 1924 met de clichémakers, om zo de Centrale van de Boekbewerkers te vormen. De verdere centralisatie van alle arbeidersorganisaties in de grafische sector kwam er in 1944, met de vereniging van de Centrale van de Boekwerkers en de Belgische Boekdrukkers Federatie in de Centrale der Boek en Papiernijverheid van België.
De Centrale der Boek- en Papiernijverheid (CPB)-afdeling Gent heeft haar eigen geschiedenis.
Naar aanleiding van de 25e verjaardag van de Typografische Federatie van Brussel in 1867 werd door enkele Gentenaars, onder leiding van Ferdinand Stoop, de Gentse Boekdrukkersbond opgericht. Het officiële doel was om ‘bijstand te verlenen in geval van ziekte of werkloosheid’. De werkelijke bedoeling was het strijden voor de lotsverbetering van de leden. Dit in de statuten zetten was echter uit den boze, aangezien de patroons het bestaan van de bond niet zouden toestaan. Ondanks acties van de patroons tegen de boekdrukkersbond, telde die in 1874 180 leden. In dat jaar zocht de bond samenwerking op nationaal vlak en samen met Antwerpen sloot die zich aan bij de Belgische Boekdrukkersbond.
Opvallend is dat de bond zich steeds ver gehouden heeft van alle politiek. De leden zelf werden volledig vrijgelaten in hun politieke en filosofische overtuiging, zonder dat van bovenaf voorwaarden werden gestipuleerd. Deze apolitieke houding was typerend voor de grafische sector.
Oorspronkelijk bestond de Boekdrukkersbond slechts uit één organisatie, die zowel typografen, boekbinders als steendrukkers verbond. Nadat in 1887 de steendrukkers een eigen bond gesticht hadden, volgden de boekbinders hen. Vreemd genoeg werd dit zelfs aangemoedigd door de oorspronkelijke Boekdrukkersbond. In 1901 wordt besloten om een federatie op te richten van al deze bewegingen, om die te versterken. In 1905 begon deze federatie een eigen strijdblad te drukken, De Drukpers.
Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog was er nog een periode van welvaart. Het uitbreken van de oorlog zorgde echter voor een grote werkloosheid. Bij de bevrijding was de syndicale kas niet alleen uitgeput, maar stonden er ook veel schulden open. De strijd ging echter verder. Na een serieuze staking slaagde men erin om een loonsverhoging van 125 procent te verkrijgen. In 1919 konden de boekarbeiders al van voordelen genieten dankzij het eerste collectief contract. Met de nationale staking van 1926, de Wall Streetcrisis en de algemene staking van 1936 verbetert de situatie echter niet. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de traditionele vakbonden verboden door de bezetter en vervangen door de Unie der Hand- en Geestesarbeiders. Als waakhond zorgde die ervoor dat de toestand van de arbeiders bevroren werd, ten voordele van de oorlog. Verboden vakbondsleiders vormden clandestiene groepen en smeedden plannen voor een naoorlogse werking. Bij de Bevrijding drukten enkele leden van de CPB-afdeling Gent een verboden blad en maakten zo de verschijning mogelijk van de eerste vrije dagbladen sinds het uitbreken van de oorlog, Vooruit en La Flandre Libérale. Dezelfde mensen startten ook opnieuw met de vakbond en sloten zich in Brussel aan bij de fusie van al de beroepscentrales die het geheel zijn gaan uitmaken van de huidige Centrale van Boek en Papier. Uit noodzaak zette men een permanent secretariaat op poten om de werking mogelijk te maken. Deze werking resulteerde de volgende jaren in onder andere een vijfenveertigurenweek, een bedrijfspensioenfonds, leerlingencontract, nog later een veertiguren week en meer.
Deze kleine voorgeschiedenis van de CBP-Gent is gebaseerd op enkele archiefstukken, voornamelijk redevoeringen gebracht ter gelegenheid van de 102e verjaardag van de CBP-Gent. Dit soort redevoeringen kan men niet echt objectief noemen, zodoende is deze tekst ook niet echt een toonbeeld van objectiviteit. Het geeft echter wel een eerste zicht op de geschiedenis van deze organisatie. Het archief omvat redelijk wat stukken om dit beeld verder bij te stellen. Level of description: Series; Series: 454: Archief van Centrale der Boek- en Papiernijverheid-afdeling Gent"
|
|---|
