| Summary: | Bemerkungen: Dieser Flugblatt handelt u.a. um den "Schoolstrijd", d.h. der finanziellen Gleichberechtigung von öffentlichen Schulen und Schulen mit einer religiösen Hintergrund
Samen op mars [] Uitgave: Gewest Gelderland der Partij van de Arbeid - Breitnerstraat 43 - Arnhem - Mei 1956 [] Schoolstrijd, hier en daar [] In De Gelderlander van 19 april lazen we het volgende: "Het is niet onmogelijk, dat zich onder de socialisten een paar voorstanders van het bijzonder onderwijs zouden bevinden; we hopen het feitelijk, al was het alleen om ook in die kring enige weerstand te doen bieden aan protestant-christelijke en katholieke doorbraaksocialisten, die er tegen zijn sinds ze in het rode vaarwater zijn terechtgekomen. Maar hoezeer het bijzonder onderwijs door wie dan ook moge worden aangevallen, het eerste verweer daartegen uit de socialistische hoek moet nog komen; maar wijst u eens naar het openbaar onderwijs ..." [] Tot zover De Gelderlander. [] Het blad geeft een voorstelling van de stand van zaken, die in zijn kraam te pas komt. [] Hoe de feiten werkelijk zijn, kunt u hieronder lezen. [] De PvdA staat evenals de KVP op het standpunt van de onderwijspacificatie, dat wil zeggen volledige gelijkstelling van openbaar en bijzonder lager onderwijs. De grondgedachte van de gelijkstelling wordt in het beginselprogram der PvdA aldus omschreven: "Erkenning van de fundamentele betekenis van levensbeschouwing en geloofsovertuiging voor opvoeding en onderwijs, gelijkelijk voor het openbaar en het bijzonder onderwijs." [] Deze gedachte wordt in het onderwijsprogram der partij o.a. aldus uitgewerkt: "Ten aanzien van het onderwijs ná de lagere school erkent de PvdA, dat bij het nijverheidsonderwijs plaatsruimte moet zijn voor confessionele scholen, Waar plaatselijk het aantal leerlingen voor zo'n school niet groot genoeg is; kan een streekschool worden opgericht. Vóor het middelbaar, voorbereidend hoger en het kweekschoolonderwijs moet er een plan komen, waarin deze scholen, rekening houdend met de verschillende levensrichtingen, goed over ons land worden verdeeld." [] In de PvdA zijn overtuigde voorstanders van openbaar onderwijs en van bijzonder onderwijs. Allen zijn het erover eens, dat er in de eerste plaats goed onderwijs moet zijn. [] En nu wat het hoger onderwijs betreft: [] Het kabinet-Beel-Drees kwam in 1946 tot stand op een gezamenliik werkprogram van PvdA en KVP Een van de punten van overeenstemming was de subsidiëring van het hoger onderv,ijs. Hierdoor kon de r.-k, universiteit haar ontbrekende faculteiten oprichten. Dit had men vóór de oorlog in de rechtse coalitie niet kunnen bereiken. [] De belangen van het openbaar onderwijs zijn toevertrouwd aan het gehele volk, dus moeten deze alle partijen ter harte gaan. De confessionele groepen ontkomen niet steeds aan het gevaar, dat ze de belangen van het eigen onderwijs eenzijdig bevorderen of dat zij niet verantwoorde of overtrokken eisen stellen. Het is dan de plicht van de PvdA om te zorgen, dat er een juist beleid wordt gevoerd en dat ook het openbaar onderwijs niet wordt achtergesteld. [] Natuurlijk kunnen zich soms plaatselijk conflicten voordoen. Men hoort er vrij zelden over, en dat is een bewijs, dat het aantal gering is. Aan welke zijde het gelijk is, is niet bij voorbaat te zeggen. Maar wel weten we, dat in het vertrouwvolle gesprek tussen mensen van verschillende geloofsovertuiging zoals nu in de PvdA geschiedt dergelijke principiële zaken gemakkelijker een objectief standpunt wordt verkregen, dan in het politieke gevecht tussen partijen, die voor eigen belang opkomen. [] Daar de katholieken politiek volkomen verschillend denken moet de geloofsovertuiging dienen als binding voor de politieke partij. Daarom tracht men hen als katholieken op een hoop te drijven door hen te laten vechten voor katholieke belangen, ook al zijn die niet in gevaar De schoolstrijd is volmaakt verleden tijd. [] Katholieke belangen worden bovendien meer geschaad dan gebaat, als godsdienst en politieke machtstrijd met elkaar vermengd worden. [] Deze taktiek wordt door De Gelderlander gevoerd in het hiervoren aangehaalde artikel. Het is overigens ook de belangrijkste propagandamethode van de KVP. Daarom vertoont zij op haar propagandavergaderingen bij gebrek aan beter films over de Belgische schoolstrijd. [] In België is het socialisme niet, pacificatie. De wettelijke regeling bij onze zuiderburen maakt het mogelijk, dat wie plaatselijk de macht heeft onderwijspolitiek kan voeren, die voor de andere partij onaanvaardbaar is. Er zijn misschien te weinig katholieke scholen; maar er zijn ook openbare scholen, waar het onderwijs door Congregaties wordt gegeven tegen de wens van hen, die geen katholiek onderwijs willen. [] In eBlgië (!) is het socialisme niet, zoals in Nederland, gegrond op hetgeen de verschillende levensbeschouwingen gemeenschappelijk hebben, met eerbiediging van elkanders overtuiging. In dat land spelen het clericalisme en het anticlericalisme, dat wil zeggen de strijd om de macht en de invloed van kerk en geestelijkheid, een belangrijke rol. [] De Partij van de Arbeid heeft uiteraard met de politiek van buitenlandse socialistische partijen niets te maken, evenmin als de KVP met de ten hemel schreiende sociale toestanden onder katholiek bewind In Spanje en Italië. [] Dr. W. DREES vraagt ook op 13 juni 1956, net als vier jaar geleden, van ieder 't vertrouwen voor de Partij van de Arbeid. [] Lijst 2 [] Bedrog met bezitsvorming [] Prof. Romme heeft onlangs voor de KVP-jongeren een vurig pleidooi gehouden voor bezitsvorming. Daarbij gaf hij te kennen, dat de KVP daar een punt van zou maken in de verkiezingsstrijd en zelfs bij de komende kabinetsformatie. [] Dat kl i n k t allemaal prachtig. De vraag is alleen maar: wat b e t e k e n t zo'n leuze nu eigenlijk? Wat w i 1 men eigenlijk op dit punt? [] Dat zullen wij u met een paar praktische voorbeelden toelichten. Volgens de kranten heeft dr. Lucas immers zojuist nog, bij de behandeling van een wijziging van de successiewet in de Tweede Kamer, namens de KVP gevochten "tegen uitholling van bezit". Hij wilde de successierechten voor weduiven en wezen verlagen. Mooi! Maar... één van zijn voorstellen zou de schatkist 15 miljoen kosten en daarvan zou 12 miljoen ten goede komen aan erfgenamen van vermogens van meer dan 100.000 gulden en 3 miljoen aan erfgenamen van kleinere, maar nog altijd respectabele vermogens! En dan te bedenken, dat 92 % van de vermogens kleiner is dan 100.000 gulden... [] "Christus en alle heiligen dachten er anders over" [] Iets dergelijks ziet men ook bij de spaarregeling, die de KVP voorstaat. De werknemer die spaart, wil zij een premie geven, zowel van de kant van de overheid als van die van de werkgever. Alweer mooi! Maar... die regeling gaat alweer uit van degenen die kunnen sparen, van degenen bij wie men dus al een zekere welstand moet veronderstellen, en niet dus van hen die niets hebben en ook niets kunnen overleggen!! En zou de laatste categorie niet de massa van het volk uitmaken? De verruiming van bezit komt zo dus weer niet in de eerste plaats ten goede van de massa, die deze verruiming het meest nodig heeft... [] Met andere woorden: bezitsvorming is voor de KVP niet in de eerste plaats bezitsspreiding, zoals de PvdA dat wil door middel van een op de massa, gerichte sociale en financiële politiek. Maar de. KVP heeft ook niet alleen met de arbeiders rekening te houden, doch ook met Welter! Dat bleek niet minder toen enkele jaren geleden dr. Lucas eveneens op de bres stond vóor de bezitsvorming en "om de middengroepen te helpen" een belastingverlaging verdedigde, die vooral betèkenis had voor mensen met een inkomen van... 30.000 gulden per jaar en meer! En ook bij de belastingverlaging van verleden jaar, stond tariefsvermindering voor de zeer hoge inkomens alweer op de verlanglijst van de KVP... [] Dát blijkt dus de werkelijke betekenis te zijn van een leuze, die zo'n .mooie, zo'n bedriegelijke klank heeft. [] Is het daarom verwonderlijk, dat het vurige pleidooi dat Romme op bovenbedoelde vergadering voor bezitsvorming hield, bij de jeugd allesbehalve in goede aarde viel? Wij lazen daarover in het katholieke weekblad De Nieuwe Eeuw van 10 maart: [] "Als u 't ons vraagt, interesseert de jeugd die hele bezitsvorming geen zier. De jeugd van nature - maar de huidige jeugd in het bijzonder - laat het ideaal van het eigen huisje en het eigen melkkoetje zo koud als ijs. Als zij aan rechtvaardigheid denkt, dan de onderontwikkelde gebieden bijvoorbeeld. Haar ideaal is een leven volgens de geest van het evangelie, en die is er niet een van bezitsvorming, maar van onthechting', Zeer duidelijk en openhartig kwam dit zaterdag jl. nog tot uiting op de jongerenpagina. van De Maasbode. Prof. Romme komt er maar heel slecht af op die pagina en uit de hele rubriek blijkt dat ook De Maasbodejongeren zwaar met die KVP-bezitsvorming in hun maag zitten." [] Op die jongeren-pagina schreef een van de inzenders niets meer en niets minder dan dit vernietigend oordeel over de wijze, waarop de KVP het vraagstuk van de bezitsvorming aanpakt: [] "Christus en alle heiligen dachten er anders over!" [] Voor prof. Romme gaat bezitsvorming - en dan nog bezitsvorming die de bestaande verhoudingen eerder verscherpt dan aantast! - vóór directe hulp aan onderontwikkelde gebieden, waar intussen honderden miljoenen(!) mensen in onbeschrijflijke ellende leven en verkommeren... [] En ook op dit punt wil de PvdA een andere weg. Zij wil gerechtigheid, dat is bestaanszekerheid en onbelemmerde ontplooiingsmogelijkheid voor heel ons volk. maar daarnaast en tegelijkertijd gerechtigheid, dat is hulp voor anderen. Dat is een politiek, die in wezen christelijker is dan die, waarin de bekommerinig om de overvloed de boventoon voert. [] Een doorn in het oog [] D'anderen een (van) doorn in het oog. [] Herinnert u zich nog deze geestige slagzin boven nul-56? Deze blunder werd echter minder een doorn in het oog van anderen dan wel een doorn in, het eigen vlees. Maar daar hoeven wij niemand het fijne van te vertellen. Dat is bekend genoeg. [] Het is evenwel niet de enige doorn in het KVP-vlees gebleven. Er is er nog weer een bij gekomen; die nog wel wat meer pijn zal doen. En daar wilden wij het hier even over hebben. Het is de KNP-doorn. [] De heer Welter heeft immers zijn Kath. Nat. Partij met heel haar hebben en houden overgedaan aan de Kath. Volks-Partij. Let wel: met. heel haar hebben en houden. Met heel haar gedachtenwereld ook. Dat houdt in: de gedachtenwereld van het katholieke conservatisme. [] Wat dat betekent, weet men gauw genoeg als men nagaat waar Welter in de afgelopen jaren tegen gevochten heeft. [] Welter is tegen de Publiekrechterlijke Bedrijfsorganisatie; [ tegen de eenwording van het Westen; [] tegen de hulp aan onontwikkélde gebieden; tegen een belastingpolitiek, die gericht is op een rechtvaardige verdeling van het nationale inkomen. [] Laten wij kort zijn: hij is tegen alles wat naar vooruitgang zweemt, hij is, conservatief en hij steekt dat niet onder stoelen of banken ook. Integendeel. Hij komt er rond voor uit, dat hij niet de enige conservatief wil zijn in de katholieke wereld, maar dat een katholieke eenheidspartij dat ook moet zijn of niet zal zijn. Dat heeft Welter geen 25 jaren geleden gezegd, maar pas, nog in de tijd dat de onderhandelingen met de KVP aan de gang waren! [] En nu wil de KVP de goegemeente wijsmaken dat de fusie met Welter geen invloed zal hebben op de koers van de KVP... [] Is die koers dan al zo conservatief? [] Het conservatisme zal met Welter en de zijnen nog veel sterker de wind in de zeilen krijgen. Daarmee zal de KVP verder terugzakken naar het peil van de vooroorlogse R.K. Staatspartij, aan wier conservatieve politiek in de crisisjaren de arbeiders van stad en platteland nog zulke wrange herineringen bewaren. Op platteland stukken beter dan voor 1940 [] Natuurlijk heeft ook de boer en tuinder nog vele wensen en verlangens. Maar wie wil ontkennen, wanneer men een vergelijking trekt met de vooroorlogse situatie, dat, de land- en tuinbouw er thans stukken beter voorstaan? [] Het is aan vele factoren te danken, niet het minst aan de inspanning van de agrariër zelf. Maar ook het knappe landbouwbeleid van minister Mansholt heeft er meer dan 10 jaren lang toe bijgedragen, dat de land- en tuinbouw thans in een, zoveel gunstiger situatie verkeren, [] Noodzakelijkerwijs moet de Nederlandse boer en tuinder voor zijn grote produktie ook een afzet vinden op de buitenlandse markt. Welnu, daar speelt de kwestie van de kostprijs bij onze concurrentiepositie een grote rol. [] Twee wegen hebben daarbij in het landbouwbeleid van minister Mansholt bijzonder de aandacht: [] o Indrukwekkend is wat op het gebied van landbouwonderzoek en landbouwwetenschap in ons land wordt gedaan. De formidabele gebouwen, die in en om Wageningen na de oorlog verrezen zijn, vormen er de bewijzen van. [] o Even indrukwekkend is, wat er gebeurt om de slecht verkavelde, slecht ontwaterde en onvoldoend ontsloten landbouwgebieden in een betere toestand te brengen. Dit cultuurtechnisch werk dwingt allerwege bewondering af en de boer plukt er. elke dag bij zijn werk de vruchten van. [] Het zijn geen woorden maar d a d e n, als tastbaar resultaat van het na-oorlogse landbouwbeleid. [] De grotere waardering van de landarbeid heeft ook haar uitdrukking gevonden in het landbouwloon. De tijd is voorbij, dat de landarbeider nauwelijks meetelde, dat hij met een minimaal ongeregeld loon tevreden moest zijn. [] Deze gelijkschakeling van de landarbeid met die in andere vergelijkbare beroepen is één van de vele punten van sociale en maatschappelijke vooruitgang van de werkers in de landbouw. [] Niet alleen degene, die als loonarbeider werkzaam is heeft daar de profijten van. Ook de kleine boer, die óf alleen óf met zijn gezinsleden zelf het werk verricht, ziet zijn arbeid daardoor in klinkende munt hoger gewaardeerd. [] Ziedaar opnieuw een treffend resultaat van het onder leiding van minister Mansholt na de oorlog gevoerde landbouwbeleid. [] Middenstand en welvaart [] Het aantal middenstanders, dat lid wordt van de Partij van de Arbeid, groeit als het ware met de dag. Dat is een aanwijzing, dat bij de middenstand het besef begint door te breken, dat de politiek van de PvdA niet alleen in het belang is van de arbeiders, maar ook in dat van de neringdoenden. Die politiek is immers gericht op de welvaart van de massa. En alleen als die algemene welvaart een feit is, kan het de middenstander goed gaan. Dat heeft die middenstand nu en in het verleden aan den lijve ondervonden. [] De PvdA staat echter op het standpunt, dat bij de huidige situatie voor de middenstand niet kan worden volstaan met een algemene welvaartspolitiek. Er zijn voor de middenstand ook speciale maatregelen nodig. Zo is er met het oog op de overbezetting een vrijwillige sanering nodig, uit te voeren door de bedrijfsgenoten zelf. En bij de vestiging moet men gaan rekening houden met het behoefte-element. De aanpak van deze twee kernproblemen is, volgens de PvdA, voor de middenstanders niet slechts gewenst, maar bitter noodzakelijk. [] Het heeft overigens de laatste tijd al niet ontbroken aan maatregelen ten bate van de middenstand, waarin de PvdA een belangrijk aandeel had. Vooreerst op belastinggebied. Dank zij het wetsontwerp-Lieftinck-v. d. Kieft is de heffing van de omzetbelasting door de detailhandel vrijwel vervallen. Het weeldetarief van 30 % is verdwenen, dat van 15 % sterk beperkt. De inkomstenbelasting werd enkele malen verlaagd De belastingvrijstelling bij overdracht van de zaak is verhoogd. En mede dankzij het voortdurend aandringen van de PvdA is de kredietvoorziening voor de middenstand sterk verbeterd. Daarbij is de strijd om ook de zelfstandigen mede te laten profiteren van de sociale voorzieningen, in volle gang. In de ouderdomsvoorziening van minister Suurhoff zal ook de middenstand zijn opgenomen, Een nieuwe regeling van de kinderbijslag zal de zelfstandigen straks ook op dit terrein uit hun isolement verlossen. [] Dit alles kwam tot stand door samenwerking van verschillende partijen. Ongetwijfeld. Maar de PvdA mag erop wijzen, dat het haar ministers waren, die de initiatieven namen voor dit beleid en daardoor op dit beleid in belangrijke mate hun stempel hebben gedrukt. [] Het is daarom alleszins begrijpelijk, dat in de middenstand het begrip voor de politiek van de PvdA steeds groeiende is. Vele middenstanders begrijpen dat het in hun belang is, dat deze politiek moet worden voortgezet. En... dat zij dat het beste kunnen bereiken door te stemmen op Drees!! [] Eenheid in propaganda en in werkelijkheid [] Wat een getrouwde vrouw niet mag? Dat kunnen we hier niet allemaal opsommen. Maar zij mag bijv. niet werken in overheidsdienst. Daar zit dus niets pikants aan en toch wordt het een pikant verhaaltje. Luistert u maar. [] Namens de Partij van de Arbeid heeft mej. Tendeloo in de Tweede Kamer voor enige tijd een motie ingediend, die inhield dat het niet op de weg van de staat ligt om de arbeid van de gehuwde vrouw te verbieden, behalve in geval van misstanden. [] Dit geluid is helemaal niet zo nieuw. Wij lazen al in 1948 in een rapport: [] "Ingrijpen van de staat - en als wetgever en als werkgever - in de vorm van 'n meer of minder arbeidsverbod voor de gehuwde vrouw, is gezien van het gezinsbelang uit, ongewenst. Eerst wanneer een grondig onderzoek heeft aangetoond, dat gezinsontwrichting ten gevolge van de niet-gezinsarbeid van de gehuwde vrouw veelvuldig optreedt, zal de staat het recht hebben in te grijpen." [] En in 1951 lazen wij over hetzelfde probleem in een ander rapport "dat slechts wanneer zou blijken, dat man en vrouw talrijk en grotelijks in een juist oordeel te kort schieten, er voor de staat een noodzakelijke grond is om langswettelijke weg integrijpen." [] Geen nieuw geluid dus. Maar dat zullen dan ook wel rapporten van de Partij van de Arbeid zijn geweest? Neen, dat waren rapporten van de KVP! [] Niettemin stemden bijna alle KVP'ers in de kamer tegen de motie-Tendeloo... bijna allen! Een paar stemden ervoor. En de "eenheid" bleek zo in de werkelijkheid dus weer eens anders te zijn dan in de propaganda! [] Ook in de Provinciale Staten van Gelderland is deze kwestie aan de orde geweest. Daar stemde een deel van de KVP-fractie onder aanvoering van mej. v. d. Zee vóór handhaving van het verbod van arbeid door de gehuwde vrouw, een ander deel onder leiding van de Arnhemse burgemeester, de heer Chr. G. Matser, voor intrekking ervan. [] De pil was voor het r.-k. Limburgs Dagblad echter nog niet zuur genoeg. Dit blad schreef in zijn verslag van de kamerzitting, dat prof. Romme in de kamer het "christelijk standpunt" vertolkte. Dat zou dus betekenen, dat in bovengenoemde KVP-rapporten en in de redevoering van burgemeester Matser een onchristelijk standpunt werd gepropageerd! Het oordeel is aan de lezer... [] Dat heeft men ervan, wanneer men de mensen zand in de ogen wil strooien. Het is niet de eerste keer dat de behoudzucht zich wil verschuilen achter het christelijk beginsel. Het zal ook niet de laatste keer zijn. Maar de schijn wordt steeds doorzichtiger. [] Eenheid" van willen [ De afdeling Heerlen van de Arka is op 28 februari heftig tekeer gegaan tegen het beleid van de KVP. Er werd een motie behandeld, die de r.-k. overheidsdienaren adviseerde niet deel te nemen aan de groslijststemming in de KVP en verder bij de komende verkiezingen blanco te stemmen. In het debat werd in allerlei toonaarden de rooms-rode coalitie van de afgelopen vier jaren ernstig gekritiseerd. [] Dit laatste is de moeite van het kennisnemen waard. Niet zozeer omdat wij de laatste vier jaren geen rooms-rode coalitie hebben gehad, maar een kabinet op brede basis. Als wel, omdat hier zo duidelijk uit spreekt wat er in de KVP leeft. Zelfs die brede basis lusten zij niet. Het enige wat zij willen, is: de socialisten uit de regering. [] Willen de katholieke arbeiders dat ook? [] Als zij dat niet willen, dan kunnen zij de terugkeer naar oude verhoudingen het best verhinderen door te stemmen op Drees. [] Heel simpel [] Heeft u al eens op Welter gestemd? [] Dat is bij de komende verkiezingen een koud kunstje. U hoeft niets anders te doen dan te stemmen op... Romme! Klaar. [] Wie biedt er wat? [] Eind oktober van verleden jaar zou de KVP volgens eigen voorspellingen bij de komende verkiezingen 35 zetels halen (van de 100). [] Wat later viel dr. Kortenhorst in zijn verwachtingen terug op 33. En op 30 december zakte De Opmars al weer verder tot 32. [] Dat is dus niet meer dan KVP en KNP er samen al hebben! Als de verkiezingen nog even duren, lijkt ons de kans groot, dat de KVP voor een overwinning nog genoegen gaat nemen met verlies! Misschien dat de kiezers daar wel een handje aan wvillen helpen? [] KVP-program: grabbelton [] Het. KVP-program is zoiets als een grabbelton, waaruit alle belangengroepen kunnen vissen wat van hun gading is. [] Een waardeloos oordeel omdat het van ons is? Het is hetzelfde oordeel als de bekende schrijver ir. Feber - overtuigd KVP'er - in het katholieke weekblad De Nieuwe Eeuw gaf! Er zit geen enkele lijn in dit stuk, schrijft hij, het mist iedere structuur. "Er valt niets goeds te wensen of te eisen op staatkundig, sociaal, economisch of cultureel gebied, of het program belooft de vervulling dezer wensen, het voldoen aan deze eisen te zullen bevorderen. Ik zeg maar: elck wat wils, en nog wel binnen een termijn van vier jaren." [] Tot zover deze stem uit de KVP-wereld zelf. Het is een waardevolle bevestiging van wat door de Partij van de Arbeid al zo vaak werd gezegd: een confessionele eenheidspartij heeft wel een religieus, maar geen duidelijk politiek beginsel en kan daardoor niet komen tot een vast omlijnd en consequent program. [] De kiezers, die in 1956 op de KVP stemmen, moeten maar afwachten wat er daarna uit zo'n grabbelton te voorschijn komt. Dat hangt af van de touwtrekkerij achter de schermen. En daarbij is Welter dan ook van de partij. Maar die hangt beslist niet aan het progressieve eind!
|
|---|
