| Summary: | "Collection: De Paepe Cesar; Archiefgeschiedenis: Na de dood van César De Paepe (Oostende 1841 - Cannes 1890) bleef het grootste deel van zijn archief bewaard dank zij de inspanningen van Camille Huysmans. Via David Riazanov en de Rosenbergstelle verzeilde een deel van het archief van De Paepe en van het Nationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in Moskou.Biografie: César De Paepe studeerde aan het Sint-Michielscollege te Brussel en behaalde aan de Université Libre de Bruxelles (ULB) zijn kandidaatsdiploma rechten. Toen zijn vader in 1860 overleed, moest hij als typograaf aan de slag om zijn familie te kunnen onderhouden. Tussen 1865 en 1892 hervatte hij zijn studies en koos voor de opleiding geneeskunde aan de ULB. Hij zette zich als arts voornamelijk in voor het gewone volk en gaf de armsten onder hen gratis verzorging en/of geneesmiddelen. Hoewel hij een zeer gewaardeerd arts was, bleef de lokroep van de politieke wereld steeds weerklinken en engageerde hij zich voor de Vlaamse arbeider. Vanaf zijn tienerjaren was César De Paepe al nauw betrokken bij de eerste democratische en vrijzinnige bewegingen zoals Vlamingen Vooruit (*) en Solidaires. Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw speelde hij een steeds grotere rol in de opkomende socialistische beweging. Hij trachtte namelijk het collectivisme te verzoenen met de theorieën van Pierre-Joseph Proudhon, een Frans theoreticus van het socialisme die het collectivisme afkeurde. In 1863 verklaarde hij zich openlijk anarchist en werd hij een centrale figuur in de congressen van de Internationale. Daarna evolueerde hij steeds meer naar de standpunten van Marx en geraakte een tijd geïsoleerd.
In 1874 gooide De Paepe het over een andere boeg en koos hij voor een politiek actief socialisme. Hij stichtte de Brabantse Socialistische Partij, die zou opgaan in de Belgische Werkliedenpartij en zette zich in voor onder andere de vernederlandsing van de rechtspraak, de verplichte tweetaligheid van openbare diensten en van publicaties van bestuurlijke en staatkundige aard en de vernederlandsing van het middelbaar en hoger onderwijs in Vlaanderen.
Om zijn eigenlijke doelstelling, met name een solidariteitspact tussen marxisten en anarchisten tot stand te brengen, te bereiken, richtte hij in 1879 de Parti socialiste belge op. Maar ook deze partij liep vast en pas in 1885, met de oprichting van de Belgische Werkliedenpartij, zou de eenheid worden verwezenlijkt. Het nieuwe streefdoel van De Paepe was voortaan het bekomen van het algemeen stemrecht. César De Paepe stierf echter in 1890, drie jaar voor de invoering van het algemeen stemrecht, aan de gevolgen van tuberculose.
(*) Vlamingen Vooruit was een vereniging die in 1858 werd gesticht en streefde naar een samenwerking tussen flaminganten en jonge, progressieve liberalen met democratische aspiraties.In de loop van 1994 ontving het Amsab de eerste microfiches van Belgische archieven in Moskou. Vanwege Denise De Weerdt ontvingen we fotocopies van brieven die zich in het AMVC bevinden, in het archief van Camille Huysmans. Een deel (nrs. 116-132) komt uit bundel F/121/13; ze dateren allen uit 1877. Tenslotte werden fotocopies van brieven toegevoegd waarvan de originelen zich in Amsterdam of Brussel bevinden. Het betreft een selectie van brieven die zich in Moskou bevinden, in het vroegere Marx-Lenin Instituut (IML). Deze selectie komt uit een verzameling, beschreven onder de titel Inventaris nr. 487 César De Paepe, waarin zich stukken uit verschillende archieven bevinden met als gemeenschappelijk kenmerk dat ze allen verband houden met César De Paepe. Bij de beschrijving in het Amasb werd een poging ondernomen om de oorspronkelijke archieven te reconstrueren. Nadien werd er nog een bestand uit het Huysmansarchief aan toegevoegd : het zijn fotocopies van brieven (uit het archief van De Paepe) die door Camille Huysmans verzameld werden. De gedeeltelijke reconstructie van het archief van De Paepe bevat naast de eerder zakelijke en praktische brieven van Louis Bertrand, Gustave Bazin en Ernest Vaughan ook een verslagboek van de Cercle d'Etudes Sociales (1874-1875) en een cursus politieke economie. Een tweede deel is een reconstructie van het archief van Louis Bertrand. Het bevat vooral brieven van César De Paepe met veel informatie over de evoluties in de Belgische arbeidersbeweging en de rol van De Paepe daarin. De brieven van na 1885 berichten hoofdzakelijk over de gezondheidstoestand van De Paepe; de brieven van de weduwe handelen over de moeilijke toestand van het gezin. Het derde deel bevat enkele brieven van De Paepe over diens ideologische achtergronden en beroepsactiviteiten. Level of description: Fonds; Series: De Paepe Cesar"
|
|---|
